Informacje ogólne
Łężczok
Łężczok to malowniczy rezerwat przyrody położony w województwie śląskim, w pobliżu Raciborza. Został założony już w 1957 roku. Obejmuje obszar 408 ha zlokalizowanych na zachód od wsi Babice. Na obszarze rezerwatu znajduje się 8 stawów hodowlanych, rozdzielonych groblami. Przypada na nie 60% powierzchni. Zostały założone w XIII wieku przez cystersów. Obecnie prowadzona jest na nich ekstensywna gospodarka rybacka. Wielogatunkowy las łęgowy zajmuje około 35% powierzchni. Wiek około dwóch trzecich drzewostanu przekracza 100 lat, trafiają się okazy dębów szypułkowych, których wiek szacuje się na 330-400 lat. Starodrzew ma budowę dwupiętrową, która nadaje mu specyficzny charakter wyglądem przypominający wnętrze puszczy.
Łężczok
Szczególnie cenne przyrodniczo są stare aleje porastające groble, składające się z lip, dębów i grabów. Założono je ponad dwieście lat temu, kilkaset okazów drzew ma wymiary pomnikowe. Pozostałą część rezerwatu zajmują łąki. Na terenie rezerwatu odnotowano ponad 210 gatunków ptaków, z czego ponad połowa to ptaki lęgowe lub prawdopodobnie lęgowe.
Co?
W rezerwacie gniazduje wiele rzadkich ptaków wodno-błotnych oraz związanych ze środowiskiem leśnym. Jesienią i zimą spotkać można tutaj odpoczywające i nocujące duże, wielogatunkowe stada gęsi, które w dzień żerują na pobliskich polach. Zatrzymują się tutaj na przelotach północne gatunki łabędzi. Spuszczone stawy latem i jesienią przyciągają różnogatunkowe stadka ptaków siewkowatych. Rezerwat jest również miejscem widywania wielu ptasich rzadkości. Poniżej lista najciekawszych gatunków obserwowanych w rezerwacie:
- lęgowe kaczki: krakwy, cyranki, płaskonosy, głowienki, czernice i hełmiatki – jedno z kilku stanowisk w Polsce, oraz krzyżówki, cyraneczki, gągoły, świstuny, rożeńce, rzadziej ohary, ogorzałki i sporadycznie podgorzałki.
- gęsi: duże koncentracje zbożowych, białoczelnych i gęgaw (również lęgowe) oraz pojedyncze gęsi krótkodziobe i małe jak również bernikle białolice i rdzawoszyje,
- czaple: częste siwe, białe (duże zgromadzenia) i nadobne, bardzo rzadkie purpurowe i modronose, oraz lęgowe bąki i bączki
- zalatujące sporadycznie warzęchy, lęgowe bociany czarne, przelotne łabędzie krzykliwe i czarnodziobe, pojedyncze kormorany oraz rzadko obserwowane kormorany małe, oraz nurogęsi i pojedyncze bielaczki
- perkozy: dwuczube, zauszniki (oba lęgowe), rdzawoszyje, perkozki.
- mewy: śmieszki, pospolite i inne, rybitwy (rzadsze) z rodzaju Chlidonias, przelotne rybitwy wielkodziobe
- pełen przegląd ptaków siewkowatych – stada czajek i siewek złotych, sieweczki, wiele gatunków biegusów i brodzców na przelotach oraz rzadsze biegusy rdzawe i płaskodziobe, kamuszniki i sporadycznie szablodzioby
- ptaki drapieżne: jastrzębie, krogulce, myszołowy, błotniaki stawowe, kanie czarne, trzmielojady, rewir łowiecki pary bielików, rzadsze orliki krzykliwe i rybołowy, pojedyncze obserwacje kaniuka, orzełka,
- ptaki szuwarów i trzcinowisk – strumieniówki, brzęczki, rokitniczki, trzciniaki, trzcinniczki, łyski, kokoszki wodne, wodniki
- ptaki leśne: pospolite gatunków dzięciołów (duży, średni, mały), dzięcioł zielonosiwy i zielony, muchołówka białoszyja, żałobna
- pozostałe rzadkości i osobliwości – sterniczka jamajska, mandarynka, karolinka, czerniczka
Gdzie?
Rezerwat jest położony w województwie śląskim, w Gminie Nędza w pobliżu Raciborza. Znajduje się na zachód od wsi Babice, tuż za torami linii kolejowej Kędzierzyn-Racibórz. Poniżej najszybsza trasa dojazdu z Warszawy samochodem:
- Drogami krajowymi nr 8, 1 i 86 do autostrady A4, następnie zjazd na Racibórz w drogę 408, z której skręcamy w Sośnicowicach w drogę 919 na Racibórz i po około 25 km dojeżdżamy do Babic (trasa)
Po przejechaniu Babic, jak tylko skończą się zabudowania po prawej strony drogi 919, skręcamy w prawo w asfaltowa drogę, która prowadzi trochę z górki. Kiedy droga zamieni się w szutrową dojedziemy do rozjazdu, na którym skręcamy w lewo (droga w prawo prowadzi na boisko) i po 150 metrach przejeżdżamy przez niestrzeżony przejazd kolejowy by dojechać na duży parking. Tutaj zostawiamy samochód i dalej udajemy się pieszo. Na terenie stawów poruszamy się groblami, za wyjątkiem jednej, przy której postawiono tablice zakaz wstępu. Obejście stawów do około z przystankami na obserwację ptaków zajmuje co najmniej 2 godziny.
Wycieczkę warto połączyć z wizytą na Wielikącie i polderze Buków a nawet na stawach w Dolinie Górnej Wisły (okolice Zatora) na co potrzeba jednak kilku dni.
Mapa Rezerwatu Łężczok
Pokaż Łężczok na większej mapie
Kiedy?
Rezerwat ptasio najciekawszy jest jesienią oraz wiosną, kiedy zatrzymują się na nim ptaki na przelotach. Jego urok i walory krajobrazowe można podziwiać w zasadzie przez cały rok.
Źródła:
