orni.pl

Razem z Marcinem i Dawidem wybraliśmy się dzisiaj na pola między Jaktorowem a Kraśniczą Wolą. Przez cały czas świeciło słońce, jednak temperatura była ujemna a ziemia jeszcze dosyć mocno zmrożona.

Już po prawej stronie szpaleru topól wypatrzyliśmy 3 myszołowy niestrudzenie obserwujące ze szczytu krzaków otaczające  pola w poszukiwaniu pożywienia. Samochód zostawiliśmy przed Grabnikiem na drodze. Tutaj przywitały nas dwa żurawie, którym w głowach były amory.  Przeleciały również dwa klucze gęsi. Pierwszy, widziany w oddali, liczył około 30 osobników – najprawdopodobniej gęgaw – drugi tworzyło ok. 40 gęsi zbożowych. Na koniec wypatrzyliśmy jeszcze lecące w kierunku łąk stadko ok. 30 czajek.

Przeszliśmy do grobli na stawach w Jaktorowie, następnie brzegiem pola kukurydzy do przepływającej przez łąki rzeczki. Po drodze natknęliśmy się ponownie na stadko, najprawdopodobniej tych samych, 30 czajek, które tym razem odpoczywało na pokrytym oziminą polu. Przyglądanie się czajkom przerwał świergot dużej liczby skowronków.  Szybko wypatrzyliśmy wesoło podśpiewujące stadko, które ku naszemu zaskoczeniu liczyło około 100 osobników.  Ptaki pokręciły się 2 minuty ponad naszymi głowami, po czym odleciały w kierunku południowym.  Pojedyncze próbowały już śpiewać, usłyszeliśmy więc kilka nieśmiałych fraz z wiosennej piosenki skowronka. Potem widzieliśmy jeszcze dwie duże mewy, kruka, niewielkie stadka szpaków oraz słyszeliśmy dzięcioła zielonego i przelatujące dzwońce i czyże.

W okolicach rzeczki woda rozlała się szeroko po łąkach a lód był coraz bardziej kruchy. Na niezamarzniętym fragmencie odpoczywało stadko ponad 30 gęgaw. Dalej szliśmy równolegle do rzeczki, w kierunku drogi. Postanowiliśmy wyjrzeć jeszcze na stawy w Kraśniczej Woli. Po przejściu przez mostek wypłoszyliśmy dwa żurawie (być może te same, które przywitały nas w okolicy Grabnika). Na polu po lewej stronie grobli żerowały również dwie gęgawy, być może jedna z kilku par, które wyprowadzają tutaj lęgi.

Na koniec, w drodze do samochodu widzieliśmy tokującego myszołowa. Ptak to wzbijał się ze złożonymi skrzydłami, by w najwyższym punkcie lotu zatrzepotać nimi głośno kilka razy, to łagodnie obniżał lot nabierając prędkości do kolejnego wzlotu. Odzywał się przy tym przenikliwie, jak to tylko myszołowy (i sójki) potrafią.

Wracaliśmy przez Grodziska Mazowiecki. Kilkadziesiąt topól rosnących najprawdopodobniej na trasie przyszłej autostrady zostało wyciętych. Mimo że nie są to specjalnie cenne drzewa, widok pozostawionych ogromnych wykrotów oraz szerokich bali nie należał do najprzyjemniejszych.

Widać, że w przyrodzie coraz większy ruch. Za 2-3 tygodnie pola między Jaktorowem a Kraśniczą Wolą zapełnią się wielkimi stadami czajek, siewek złotych i gęsi.

Razem z Romkiem Stelmachem odwiedziliśmy pola pomiędzy Kraśniczą Wolą a Jaktorowem. W zeszłym tygodniu Romek przez kilka godzin obserwował stadko zimujących wróblaków pasących się na kukurydzy oraz trzymającego się przy nim drzemlika. Przyjechaliśmy od strony Jaktorowa. Zatrzymaliśmy się w zaspie na końcu topolowej alei, nie dojeżdżając do Grabnika. Stąd pieszo doszliśmy do wału ogradzającego stawy a następnie zatoczyliśmy szeroką pętlę wokół nieskoszonego pola kukurydzy. Wiosną jest to miejsce gromadzenia się okazałych stad przelotnych czajek i siewek złotych (liczących ponad tysiąc osobników). Zimą na kukurydzy pasą się zimujące wróblaki

Tuż przy wale otaczającym stawy, na świeżo skoszonym fragmencie pola napotkaliśmy na stadko żerujących wróblaków:

• 6 potrzosów
• kilkanaście zięb
• dzwońce
• kilka bogatek i modraszek

Kilkaset metrów dalej, na skraju pola i zakrzewień napotkaliśmy na drugie, znacznie liczniejsze stadko:

• około 40 mazurków,
• ok. 30 zięb (głównie pięknie wybarwione samce w szatach godowych, choć było też wśród nich kilka samic)
• kilka dzwońców
• pojedyncze potrzosy
• cn. 2 jery w szacie spoczynkowej – rzucały się w oczy ich pomarańczowe śliniaczki oraz „nakrapiane”, jeszcze nie całkiem czarne główki,
• przyglądający się temu zgrupowaniu przez chwilę myszołów.

Nieomal na każdym kroku napotykaliśmy małe grupki saren. Największe stadko liczyło ponad 20 osobników. Wypłoszyliśmy z ukrycia również 2 zające.

Wycieczka zakończyła się wykopywaniem samochodu z kopiastego śniegu na poboczu. Musieliśmy zastosować patent z dywanikami, huśtaniem itp. ale się udało.

Informacje ogólne

Stawy w Kraśniczej Woli leżą na terenie gminy Grodzisk Mazowiecki. Właścicielem terenu jest Nadleśnictwo Chojnów. Od kilku lat jest to obszar, na którym Towarzystwo Bocian prowadzi prace mające na celu odtworzenie i zachowanie jego walorów dla gniazdujących i przelotnych ptaków. Do stawów przylegają pola, które wiosną i jesienią stanowią miejsce odpoczynku dla przelatujących ptaków wędrownych.

Co?

Stawy są miejscem bytowania szeregu gatunków kaczek. Gniazdują na nich m.in. gęgawy oraz perkozy rdzawoszyje. Kiedyś funkcjonowały tu również kolonie śmieszek i zauszników, lecz zniknęły wraz z postępującą degradacją terenu. Na pobliskich polach (po stronie zachodniej) podczas przelotów zatrzymują się liczne stada gęsi, czajek i siewek złotych.

Poniższa lista zawiera najciekawsze gatunki widywane na stawach:

• przegląd kaczek: głowienki (lęgowe), krzyżówki, czernice, rożeńce, cyranki, świstuny, cyraneczki, płaskonosy, krakwy…
• gęsi: gęgawy (lęgowe), białoczelne, zbożowe,
• rybitwy: białowąse, czarne,
• perkozy: rdzawoszyje (lęgowe), perkozki,
• chruściele: wodniki, zielonki,
• żurawiowate: czaple siwe i białe, bąki, żurawie, łyski,
• mewy: śmieszki,
• ptaki drapieżne: błotniaki stawowe, myszołowy, trzmielojady, kobczyki na przelotach, rzadko bieliki, pustułki,
• bociany: białe i czarne,
• bekasowate: łęczaki, kwokacze, kszyki, krawawodzioby, samotniki, brodzce śniade, czajki,
• ziarnojady: ortolany, czyże, potrzosy, rzepouchy, makolągwy, dzwońce, mazurki, potrzeszcze,
• dzięcioły: duże, zielone, dzięciołki, czarne,
• remizy, srokosze, zimorodki, jarzębatki.

Ta lista zawiera najciekawsze gatunki obserwowane na polach między stawami w Jaktorowie i w Kraśniczej Woli.

• gęsi: zbożowe, białoczelne, gęgawy, bernikle białolice, rdzawoszyje – rzadko.
• siewki złote, czajki, żurawie
• potrzeszcze, myszołowy, szpaki, skowronki

Gdzie?

Interaktywna mapa obszaru

Pokaż Stawy w Kraśniczej Woli na większej mapie
Stawy w Kraśniczej Woli zlokalizowane są na południowy-zachód od Warszawy w odległości około 40 kilometrów. Położone są w gminie Grodzisk Mazowiecki. Dojazd możliwy jest w zasadzie jedynie samochodem. Z Warszawy kierujemy się drogą krajową 719 na Żyrardów. Po wyjechaniu z Grodziska Mazowieckiego przejeżdżamy przez Kozerki a następnie w Jaktorowie skręcamy na pierwszych światłach w prawo. Przejeżdżamy przez tory kolejowe i jedziemy około 4 kilometry pogarszającą się stopniowo drogą. Mijamy po drodze zabudowania obwieszone chorągiewkami (kościół/ sekta) w Grabniku. Zatrzymujemy się po wyjechaniu z lasu na wolną przestrzeń. Wiosną droga przez Grabnik może być trudno przejezdna. Można wtedy dojechać z drugiej strony od północy np. skręcając z 719 w Grodzisku Mazowieckim w Bałtycką, dojeżdżając przez Wólkę Grodziską do Kraśniczej Woli, skręcając w prawo w kierunku Izdebna Kościelnego a następnie przy kościele w lewo w drogę gruntową.

Dojazd z Warszawy

Przejście z drogie na stawy umożliwia mały drewniany mostek (mostek Namora). Pomiędzy stawami poruszamy się groblami. Wycieczkę po łąkach i polach znajdujących się po zachodnie stronie drogi można rozpocząć spacerem wzdłuż rzeczki a wrócić polną drogą biegnącą skrajem pół. Z uwagi na podmokły teren wskazane jest zabranie kaloszy.

Kiedy?

Stawy najlepiej odwiedzać wiosną kiedy zatrzymują się na nich kaczki na przelotach oraz można obserwować gniazdujące tu gatunki przygotowujące się do i wyprowadzające lęgi. Łąki i pola już wczesną wiosną stanowią miejsce odpoczynku dla przelotnych stad m.in. gęsi, czajek i skowronków. Osoby nie znające tego terenu i pragnące przy okazji odwiedzin pomóc w czynnej ochronie stawów mogą śledzić informacje na Forum Bocian nt. organizowanych na stawy wyjazdów.

Źródła:

• Forum Bocian
• obserwacje własne