orni.pl

Dzień zapowiadał się mroźny i pochmurny. Rozpoczęliśmy parę minut po 8:00 od spaceru po łąkach w Wieliszewie. Po 1,5 godziny przenieśliśmy się na zaporę w Dębem. Na zakończenie, już przy całkiem słonecznej pogodzie prowadziliśmy obserwacje w okolicach Kolektora Młocińskiego.

Starorzecze w Wieliszewie

Na starorzeczu w Wieliszewie cicho i pusto. Na krzakach przesiadują małe bandy srok oraz wron siwych. Przeszliśmy kilkaset metrów w kierunku kanałków oraz wału. Przeleciały 2 myszołowy, samiec i samica nurogęsi oraz w sumie kilkanaście wron. Jedna z nich wykonała kilka akrobacji w locie, trzymając w dziobie kawałek gałązki olchy. W okolicy wału spłoszyliśmy młodego bielika, który siedział w koronie wątłej brzozy. Wyglądał dosyć komicznie – jak przerośnięta kura na wątłej grzędzie. Na kanałku oraz fragmencie niezamarzniętego jeziorka żerowała i odpoczywała grupka ptaków wodnych:

Kanałek w Wieliszewie

• perkozki – cn. 2
• cyraneczki – cn. 9
• krzyżówki – ok. 30
• nurogesi – 3 samice
• łabędzie nieme – 2
• czaple siwe – 2

Przeszliśmy dalej drogą do wału i wyjrzeliśmy na Narew. Jakieś 300 metrów w górę rzeki uformowało się niewielkie oparzelisko, na którym żerowało cn. 100 gągołów. Pływała wśród nich jedna samica bielaczka oraz perkoz dwuczuby. W oddali, nieopodal mostu w Zegrzu, widzieliśmy kolejne oparzelisko, na którym uwijało się kolejne stado ptaków, jednak odległość była za duża aby je oznaczyć. W drodze powrotnej do samochodu przeleciało nam nad głowami, charakterystycznie się odzywając, 5 kruków. Spotkaliśmy też ekipę myśliwych z długimi fuzjami.

Grupa dużych mew – min. mewy białogłowe

Widok z zapory w Dębem

Kolejny przystanek to zapora w Dębem. Po stronie Zalewu woda całkowicie skuta lodem. W dół rzeki tafla wody całkowicie pozbawiona lodu, niechybnie z powodu intensywnego zrzutu wody (na brzegu tworzą się nawet mini fale). W okolicach zapory standardowy zestaw ptasi:

• krzyżówki – cn. 300 odpoczywające w zatoczkach przy prawym brzegu
• gągoły – ok. 200 żerujące w środku nurtu
• nurogęsi – kilka osobników obu płci
• głowienki – 3 os.
• ogorzałki – 3 os.
• bielaczek – pojedyncza samica
• czernice – kilkanaście
• kormorany – kilkadziesiąt na tafli wody oraz przycupnięte na drzewach
• duże mewy cn. 20 – wyglądają na srebrzyste

Widok na Wisłę z Kolektora

Starorzecze na Młocinach

Podczas naszej poprzedniej wizyty poziom wody w Wiśle był na tyle wysoki, iż przykrył betonową konstrukcję Kolektora Młocińskiego zasadzie od jego nasady, uniemożliwiając dogodne prowadzenie obserwacji na Wiśle. Tym razem udało się dotrzeć na sam jego koniec. Spacerując po betonowej ścieżce nie sposób nie zauważyć postępu prac przy Moście Północnym. Firma budowlana planuje zamontować główne przęsło nurtowe na wiosnę (co oczywiście oznacza opóźnienie o około 6 miesięcy). Na kolektorze spotkaliśmy jeszcze czterech obserwatorów. Z ujścia rury korektora wystrzeliwała mętna breja przyciągając około 100 mew, wśród których dominowały śmieszki ale było też kilka mew siwych (pospolitych) oraz srebrzystych. Poza tym na wodzie w bezpośrednim sąsiedztwie Kolektora obserwowaliśmy w zasadzie jedynie krzyżówki w liczbie około 90 osobników. Na drugim brzegu przesiadywało kilkanaście nurogęsi oraz kormoranów. W oddali w kierunku Młocin, na z rzadka pokrytej krą wodzie dało się zaobserwować więcej ptaków.

Ptaki na Kolektorze Młocińskim

Wisła na Młocinach

Postanowiliśmy przejść skrajem starorzecza w dół rzeki do niewielkiej grobli prowadzącej na brzeg w okolicach Lasku Młocińskiego, w nadziei że uda nam się nią przejść suchą stopą. Po drodze obserwowaliśmy dzięcioła czarnego. Z brzegu Wisły na wysokości Młocin widzieliśmy:

• krzyżówki – około 250 osobników rozproszonych pomiędzy krą
• gągoły – kilkadziesiąt
• nurogęsi – kilkadziesiąt
• głowienki – 3 os.
• czernice – 14 os.
• kormorany – kilkadziesiąt os.

W drodze powrotnej do samochodu w okolicy wału mieliśmy jeszcze odzywającego się gróbodzioba, jedynie słyszanego kowalika oraz kilka sójek. Pośród zabudowań na ul. Prozy odzywały się bogatki, mazurki oraz przeleciał pojedynczy szczygieł.

W sobotę rano wybraliśmy się z Dawidem na zaporę w Dębem a następnie na Kolektor Młociński. Przejechaliśmy przez Nieporęt aby rzucić okiem na Zalew. Nawet z samochodu było widać, że jest cały zamarznięty.

Na zaporze byliśmy parę minut po 7:00. Mimo, że teoretycznie nie miało być bardzo zimno, to z powodu znacznej wilgotności powietrza temperatura odczuwalna była relatywnie niska. Ptaków niewiele:

• krzyżówka – kilkadziesiąt os.
• czernica – kilkanaście os.
• gągoł – kilkadziesiąt os.
• głowienka – 2 os. (samiec i samica)
• nurogęś – kilkanaście
• bielaczek – 1 samiec
• łyska – kilkanaście os.
• kormoran – kilkadziesiąt
• łabędź niemy
• mewa siodłata – cn 1 os.
• mewy w typie srebrzystej – kilkanaście os.
• bielik – 2 os. (ad, imm)

Po półgodzinnych obserwacjach zdecydowaliśmy się wrócić do Warszawy i wyjrzeć nad Kolektor Młociński. Po drodze, w okolicy kolektora, trafiliśmy zimowe stadko łuszczaków:

• dzwoniec – kilkanaście os.
• grubodziób – kilka os.
• czeczotka – cn 5 os.
• jer – 2 os.
• zięba – 1 os.

Ptaki odpoczywały na gałęziach drzew i żerowały ma ziemi kilkadziesiąt metrów od ulicy Prozy.

Samiec gila

Samica gila

Przy kolektorze krajobraz zmienił się diametralnie od ostatniej zimy. Prawie gotowy stoi przyczółek mostu i prowadzących do niego nasyp. Prace trwają mimo soboty i zimy. Niestety wysoki poziom wody oznaczał, że okolice ujścia kolektora były zalane. Popatrzyliśmy trochę ze szczytu skarpy przy przyczółku. Tutaj odwiedziło nas stadko 7 gili (5 samców i 2 samice) oraz raniuszków (kilka osobników). W krzewach i na drzewach żerowały sroki, sójki i modraszki. W oddali na wodzie widzieliśmy łabędzie nieme i krzyżówki.

Czeczotki i dzwońce

Na początku nagrania widać czeczotki, później dzwońce.

Dzwońce

Bardziej niepozornie ubarwiony osobnik jest ptakiem w szacie młodocianej.

Dzisiaj pięciogodzinny wypad z Dawidem Kozłowskim na Kolektor, Modlin oraz tamę w Dębem. Pięknie świeciło słoneczko, temperatura w okolicach zera.

Samiec cyraneczki

Rozpoczęliśmy na Kolektorze Młocińskim. Już po wyjściu z samochodu na ul. Farysa przywitały nas wesołe śpiewy odwiedzających pobliski karmnik ptaków. Najdonośniej o swojej obecności dawały znać dzwońce, a było ich w sumie 6 osobników. Wesoło ćwierkały również mazurki. Zejście do Kolektora pomiędzy posesjami zostało rozjeżdżone i wyrównane ciężkim sprzętem. Usunięto również część zadrzewień i zakrzaczeń po lewej stronie kolektora. Na tych, które pozostały przysiadło na chwilę stadko gili. 2 samce i 4 samice ostrzegały się na wzajem o naszej obecności charakterystycznym głosem.  Dodatnie temperatury w ostatnim tygodniu spowodowały, że liczba ptaków na Kolektorze znacznie zmalała. Rozleciały  się na odsłaniającą się spod lodu w wielu miejscach wodę. Mimo to wyparzyliśmy:

Dorosły bielik żerujący na rybie

• ♂ cyraneczki odpoczywającego na betonie
• 13 głowienek, w tym 2 samice – pływające jak zazwyczaj w zatoczce
• 3 czernice, w tym jedna ♀ trzymająca się z ♀ bielaczka
• 1 ♀ bielaczka
• cn. 50 krzyżówek jak zwykle trzymających się tuż u wylotu kolektora
• ok. 50 śmieszek
• kilka mew pospolitych
• ponad 30 nurogęsi w większości odpoczywających na krze dalej w dół Wisły
• około 15 łabędzi
• kilka gągołów
• myszołów podkradający rybę
• cn. 2 bieliki – w tym jeden dorosły
• kilka wron, srok, kawek i gawronów
• przelatujące kormorany

Mieliśmy bardzo fajna obserwacja dorosłego bielika, który najpierw wystraszył całe kacze stado przelatując nisko nad wodą a następnie wrócił na krę i w nieodłącznym towarzystwie wron próbował konsumować rybę. Całą scenę obserwowaliśmy z niewielkiej odległości z końca betonu. Bielik siedział na krze po drugiej stronie wody.

Na Kolektorze ruch jak na Marszałkowskiej…  Spotkaliśmy Reya i jeszcze dwóch fotografów.

Następnym przystankiem były łąki pod Modlinem. Wyjrzeliśmy na nie po drodze na zaporę w Dębem. Większa część terenu jest skuta lodem i przykryta warstwą śniegu. Łąki i trzcinowiska, obserwowane z nasypu kolejowego, wyglądały na wymarłe. Jedyne co udało się nam wypatrzeć to 5 saren w oddali przy brzegu Narwi oraz srokosz, który niestrudzenie podlatywał i zapadał w śnieg wśród białej pustki.

W okolicy zapory w Dębem ptaków również zdecydowanie mniej niż jeszcze 2 tygodnie temu. Trafiły się jednak ciekawe gatunki:

Samce krzyżówki

• 2 perkozki żerowały trzymając się przy prawym brzegu
• cn. 100 krzyżówek
• ok. 30 łysek
• ok. 10 gągołów, w tym kilka samców
• ok. 20 nurogęsi siedzących na lodzie pod tamą
  
• 3 czaple siwe
• 1 samiec cyraneczki
• ponad 10 kormoranów
• ok. 50 dużych mew – pośród nich białogłowe i srebrzyste
• cn. 3 myszołowy

Na koniec pojawił nam się niewielki sokół. Krążył przez chwilę nad słupami wysokiego napięcia na prawym brzegu. Nie zdążyłem mu się dokładnie przyjrzeć, jednak Dawid zidentyfikowal go jako drzemlika.

Piękna pogoda i ciekawe ptaki pozwalają uznać ten wypad za bardzo udany.

W niedzielne przedpołudnie wybraliśmy się z Dawidem Kozłowskim nad Wisłę – na Kolektor Młociński oraz do Łomianek. Ogólnie nie przepadam specjalnie za łażeniem na ptaki zimą. Jednak właśnie zimą zdarzają się dni, kiedy obserwacja ptaków sprawia mi niezwykła frajdę. Dzisiaj był właśnie taki dzień. Czy to piękna, słoneczna pogoda, czy mroźne powietrze dające kryształowo czysty obraz w lunecie, czy to świeże szaty ptaków o soczystych kolorach czy też doborowe towarzystwo Dawida – dość, że dzisiejsze ptaszenie wprawiło mnie w naprawdę dobry nastrój.

Wycieczkę rozpoczęliśmy na Kolektorze Młocińskim. Do ulicy Farysa można dojechać przejeżdżając Wybrzeżem Gdańskim zamknięty zjazd w ul. Prozy, a następnie skręcając w prawo w okolicy stacji benzynowej przed McDonaldem. Trzeba potem się trochę wrócić w kierunku placu budowy.

Samiec bielaczka w towarzystwie dwóch gągołów

Nad kolektorem przywitała nas kacza zupa. Prym wiodły gągoły,  krzyżówki oraz łabędzie nieme. Relatywnie mało było mew. Poniżej bardziej szczegółowa lista tego co widzieliśmy:

Samiec nurogęsi

• około 75 łabędzi niemych wypoczywających na brzegu wysepki
• cn. 300 gągołów, które trzymały się dalej od wylotu kolektora oraz bardzo czujnie się nam przyglądały; samce tokowały odrzucając energicznie głowy do tyłu
• cn. 100 krzyżówek pływających tuż przy wylocie kolektora
• ok. 20 czernic – wśród nich piękne czarno-białe samce z czubkiem i żółtym okiem.
• cn. 60 nurogęsi – pojedyncze grupki wypoczywały jak co roku na spiętrzonej krze na Wiśle oraz żerowały pomiędzy gągołami i krzyżówkami
• cn. 8 głowienek – w tym 4 samce
• cn. 6 bielaczków -w tym 3 pięknie wybarwione samce
• pojedyncza czapla siwa oraz łyska
• przelatujący kormoran
• tylko kilka śmieszek
• przelatująca czeczotka
• ♀ dzięcioła czarnego opukująca pieniek
• ♂ dzięcioła dużego
• bogatki i modraszki oraz ♀ kosa

Z kolektora przeszliśmy brzegiem Wisły w kierunku Lasku Bielańskiego. Po drodze na starorzeczu napotkaliśmy jeszcze kilka krzyżówek, samca i samicę bielaczka, kolejne gągoły i nurogęsi, nieśmiało bębniącego dzięcioła dużego oraz myszołowa i w sumie 3 bieliki. W lasku Bielańskim osobliwie nawoływał kowalik, używając głosów, które nieczęsto słyszy się w jego repertuarze. Wiosennie śpiewały również bogatki. Na ul. Farysów przy karmniku mieliśmy kilkanaście dzwońców oraz mazurków oraz pojedyncze bogatki i modraszki.

Samce gągoła

Spacer po Burakowie (dzielnicy Łomianek) rozpoczęliśmy od północnego skraju Lasku Bielańskiego. Poruszaliśmy się brzegiem Wisły w kierunku północnym, wzdłuż niezamarzniętego pasa rzeki. Po drodze obserwowaliśmy pojedyncze krzyżówki, gągoły, nurogęsi, jedną ♀ bielaczka, 4 kormorany oraz kolejne bieliki i myszołowy. Dotarliśmy do skraju pojedynczej wyspy na Wiśle znajdującej się w okolicach 527 km biegu. Po drugiej stronie rzeki, na prawym brzegu, gdzie odsłonięty był fragment wody, zauważyliśmy znaczne skupisko ptaków. Wygląda na to, że są one tam dokarmiane przez spacerowiczów. Wśród nich było:

• ok. 200 łabędzi niemych,
• cn. 300 krzyżówek,
• cn. 300 śmieszek,
• kilka mew pospolitych,
• 2 łyski.

Na kolektorze popróbowałem trochę digiscopingu. Następnym razem muszę się tu wybrać przy ładnej pogodzie tylko na robienie zdjęć.

W niedzielę wspólnie z Witkiem Muchowskim i Asią wybraliśmy się nad Zegrze. Rano widoczność była jeszcze bardzo ograniczona ale mgła podniosła się koło 10.

Obserwacje rozpoczęliśmy w ośrodku w Ryni (jednak był otwarty w niedzielę). Koczujące zimowe stadko ptaków pozwoliło nam do woli napatrzeć się na sikory ale również pełzacze (najprawdopodobniej leśne) oraz połyskujące złotymi czubkami mysikróliki. Trafił się też samiec dzięcioła dużego, wykorzystujący rozwidlenie gałęzi sosny jako prowizoryczną kuźnię. Widoczność z plaży ograniczała początkowo mgła. Na wodzie przywitało nas stadko gągołów. Obecności innych ptaków mogliśmy się domyślać z głosów, które do nas docierały.  Od czasu do czasu z mgły wyłaniały się mewy (srebrzyste, białogłowe, śmieszki), kormorany oraz bieliki (w sumie 3). Spacer wzdłuż brzegu w kierunki Mariny Diany pozwolił zaobserwować kilka czernic, głowienek oraz nurogęsi.

W drodze do wału koło Mariny Diany napotkaliśmy na dwa samce rudzika tak pochłonięte bitwą na śpiew, że dały do siebie całkiem blisko podejść. Pośród koron drzew wypatrzyliśmy dzięcioła zielonego. Na wodzie nie pojawiło się nic nowego  Krótki spacer wzdłuż wału pozwolił napotkać koczujące tutaj stadko cn. 100 czyży. Na zakończenie odprowadziła nas wzrokiem czapla siwa, która przycupnęła na gałęzi jednego z drzew.

Wizyta w porcie w Białobrzegach oraz w Zegrzu a następnie na tamie w Dębem nie przyniosła nowych gatunków. W Białobrzegach z niedowierzaniem obserwowaliśmy kormorana, który pochłania rybę wydawałoby się znacznie przekraczającą rozmiarem jego możliwości. Po minucie udało mu się nawet odlecieć ale znakiem niedawnego wyczynu była nienaturalnie zgrubiała szyja.

Pałac i Park w Jabłonnej robią miłe wrażenie. Wyjrzeliśmy na chwilę nad Wisłę ale powitały nas pustki. W drodze powrotnej do samochodu miłym zaskoczeniem było kilka jerów, które odpoczywały w koronie wysokiego drzewa.

Na zakończenie odwiedziliśmy okolice kolektora młocińskiego. Nad kolektor droga obecnie biegnie skrajem obszaru budowy Mostu Północnego. Na razie dużo nawiezionej ziemi i roboty przy fundamentach (pale?). Na samym kolektorze kotłowała się mewia zupa. Liczbę mew oszacowaliśmy na około 500, z czego najwięcej było śmieszek, następnie mew pospolitych oraz w dalszej kolejności srebrzystych i białogłowych w różnych szatach.

W sumie wyprawę zaliczam do udanych. Udało się stwierdzić prawie 40 gatunków. Dla mnie najciekawsza była obserwacja jerów,  do których jakoś zwykle nie mam szczęścia. A oto pełna lista gatunków (kolejność przypadkowa):

1. czapla siwa – kilka os.
2. kormoran
3. mewa śmieszka
4. mewa pospolita
5. mewa srebrzysta
6. mewa białogłowa
7. mewa romańska
8. łabędź niemy
9. krzyżówka
10. czernica
11. głowienka
12. gągoł
13. nurogęś
14. bielik – kilka os.
15. myszołów – 1 os.
16. pustułka – 1 os.
17. dzięcioł duży – 3 os.
18. dzięcioł zielony – 1 os.
19. dzięcioł czarny – 1 os. (głos)
20. bogatka
21. modraszka
22. sosnówka
23. mysikrólik
24. czyż
25. jer – kilka os.
26. gil (głos)
27. strzyżyk – 1 os.
28. rudzik
29. kowalik
30. gołąb miejski
31. kwiczoł
32. sroka
33. sójka
34. gawron
35. kawka
36. wrona
37. kruk – 1 os. (głos)
38. certhia ssp. (familiaris/brachydactyla)
39. poecile ssp. (palustris/ montanus)